De meeste mensen denken niet veel na over de ideale tijd om naar bed te gaan. In de huidige snelle wereld zitten onze agenda’s bomvol en zijn we constant online. Lange werkdagen, boodschappen doen, ‘s avonds laat achter een scherm zitten of onafgemaakte taken duwen slaap vaak naar de onderste plaats op de prioriteitenlijst. Daardoor verschuiven bedtijden afhankelijk van de dagelijkse eisen, en kunnen we op onregelmatige tijden in slaap vallen. Dit verstoort de natuurlijke interne klok van ons lichaam, het circadiane ritme, dat nauw verbonden is met licht en duisternis. Hoewel het misschien niet zo’n probleem lijkt, kan afwijking van dit ritme geleidelijk invloed hebben op hoe goed we functioneren. Slaaptiming blijkt niet alleen een kwestie van gemak te zijn – experts benadrukken nu dat wanneer je slaapt net zo belangrijk is als hoeveel rust je krijgt.
Wat Dr. Sethi in zijn kantoor ziet
Dr. Saurabh Sethi, een gastro-enteroloog gevestigd in Californië, heeft een groeiend patroon onder zijn patiënten waargenomen. Ze ervaren steeds vaker symptomen die verband kunnen houden met slechte slaapgewoonten. Velen melden problemen die, indien niet aangepakt, hun kwaliteit van leven aanzienlijk kunnen beïnvloeden. Hoewel deze problemen verschillende oorzaken kunnen hebben, signaleert dr. Sethi vaak één terugkerende factor: mensen blijven te lang op. Hij legt uit dat het lichaam een natuurlijk ritme volgt voor rust en herstel, en wanneer dat ritme verstoord raakt, kan dat ertoe leiden dat het lichaam in de problemen komt. Lange nachten verstoren de hormoonregulatie en verstoren vitale functies in zowel de hersenen als het spijsverteringsstelsel. Dr. Sethi benadrukt dat een goede gezondheid niet alleen afhangt van hoeveel slaap je krijgt, maar ook van wanneer je slaapt – timing speelt een cruciale rol, vooral op de lange termijn.
Waarom slaap een biologische krachtpatser is
Slaap is een periode van intense biologische activiteit die ervoor zorgt dat alle belangrijke systemen soepel blijven functioneren. Tijdens diepe slaap piekt de groeihormoonproductie, herstelt weefsel zich en vermenigvuldigen immuuncellen zich, waardoor het lichaam zich herstelt van de dagelijkse behoeften. Tegelijkertijd voert het ‘glymfatische’ netwerk van de hersenen metabolische afvalstoffen af die de cognitie kunnen aantasten als ze zich ophopen. Onderzoekers merken op dat deze nachtelijke onderhoudstaken afhankelijk zijn van het op de juiste momenten in de juiste slaapfasen komen, iets wat onregelmatige schema’s gemakkelijk kunnen verstoren.
Grootschalige analyses bevestigen de inzet. Een meta-analyse uit 2017, die meer dan 300.000 volwassenen omvatte, toonde aan dat zeven tot negen uur slaap volgens een vast schema verband hield met het laagste risico op ernstige cardiovasculaire aandoeningen, terwijl zowel kortere als langere slaap dat risico aanzienlijk verhoogde. Recente studies van het American College of Cardiology bevestigen deze bevindingen en benadrukken de rol van slaap bij de gezondheid van het hart, de stofwisseling en het immuunsysteem.
Middernacht is misschien wel het slechtste moment om in slaap te vallen