Plichten. Het was de wiskunde van genade.
Mensen zullen het verhaal van die nacht op verschillende manieren vertellen, omdat verhalen horen bij de monden die ze dragen. Sommigen zullen zeggen dat een rijke oude vrouw haar schoondochter te schande maakte. Anderen dat een jaloerse vrouw probeerde de bruiloft in brand te steken om warm te blijven. Anderen dat de zoon eindelijk leerde een brug te zijn, geen hek. Weer anderen dat de bruid de kamer redde met een knikje. Al deze beweringen zijn waar, zij het gedeeltelijk. Het meest waarachtige is minder filmisch. Een gezin viel uit elkaar, haalde vervolgens de lijm en de instructies tevoorschijn, zette zichzelf weer in elkaar, soms fout, soms goed, en gebruikte het vervolgens elke dag om soep te serveren.
Ik stapte de veranda op en keek omhoog. De sterren schenen weer, alsof het universum van herhaling hield. Ergens in de stad oefende een andere oma een toost die ze nooit hardop zou uitspreken. Ergens twijfelde een schoondochter of ze een sms’je moest sturen dat haar zou kwetsen. Ergens herinnerde een manager werknemers eraan dat ze niet genoeg verdienden om schilden te zijn en te waardevol waren om zo behandeld te worden. Ergens tekende een meisje een afbeelding van een trap over en deed een belofte aan parels.
Ik hief mijn glas voor hen allemaal.
Morgen zouden er boodschappen en e-mails zijn, een agenda voor een bestuursvergadering en een controle bij een therapeut, een pioenroos en een gloeilamp. Niemand zou erover schrijven. Niemand zou het delen. Het zou een stil gebaar van fatsoen zijn, uitvergroot.
En dit, op mijn achtenzestigste en bijna negenenzestigste, is de rijkdom die ik het meest verlangde en die niets opleverde: een leven waarin de kamer ademt, het grootboek klopt, de deuren open blijven en de mensen van wie je houdt blijven opdagen omdat je eindelijk hebt geleerd hoe je erom kunt vragen – met respect, niet met een losgeldeis.
