Naarmate ze ouder werd, verdiepte onze relatie zich verder dan de typische grootmoeder-kleindochterrelatie. Ik bezocht haar wekelijks, bracht haar boodschappen van haar favoriete natuurvoedingswinkel en hielp haar met het huishouden, terwijl zij verhalen vertelde over haar decennialange ervaring als verpleegkundige. Ze werkte in diverse functies, van afdelingen voor kinderoncologie tot experimentele behandelcentra, en deed kennis op die farmaceutische bedrijven nu miljoenen uitgeven aan pogingen om te repliceren via een systematische aanpak van patiëntenzorg.
Haar huis weerspiegelde een leven vol rijke ervaringen: handgesneden meubels van lokale ambachtslieden, medische teksten die decennia aan vooruitgang in de gezondheidszorg documenteren en foto’s van haar vrijwilligerswerk voor diverse goede doelen gedurende haar carrière. De architectonische ontwerpen van haar huis werden in de loop der jaren aangepast om tegemoet te komen aan medische apparatuur en toegankelijkheid, maar er werd altijd voor gezorgd dat de warmte en schoonheid die bezoekers zich welkom lieten voelen, behouden bleven.
De rest van onze familie bezocht oma Victoria regelmatig, maar zag het vaak meer als een verplichting dan als een kans. Ze brachten dure cadeaus mee uit farmaceutische catalogi en bespraken onderwerpen waarvan ze dachten dat ze de bejaarde voormalige verpleegkundige zouden interesseren. Hoewel ze respect voor haar hadden, kenden ze deze briljante vrouw, die pionier was op het gebied van ondersteunende gezondheidstechnieken die nu wereldwijd standaard zijn in medische instellingen, niet echt.
De herdenkingsdienst werd gehouden in de methodistische kerk waar oma Victoria meer dan zestig jaar vrijwilligerswerk had gedaan. Ze verzocht specifiek om in plaats van een traditionele herdenkingsdienst een viering van het leven te houden, met lezingen uit gezondheidsliteratuur en muziek die haar geloof in de helende kracht van de gemeenschap weerspiegelde. Haar instructies omvatten ook een verzoek om donaties aan het goede doel van mijn werkgever, in plaats van bloemen of andere traditionele cadeaus.
Ik arriveerde vroeg in de kerk en had een paar momenten van stilte nodig om me emotioneel voor te bereiden op de komst van talloze familieleden, oud-collega’s en kerkleiders. De kerk was al versierd met witte rozen en groen, die oma Victoria maanden eerder had uitgekozen, volgens dezelfde systematische methode die ze haar hele leven al had toegepast.
Toen de mensen zich verzamelden, was ik getroffen door de diversiteit aan mensen die gekomen waren om haar te eren. Onder hen waren voormalige patiënten wier leven ze tijdens haar carrière als verpleegkundige had aangeraakt, collega’s van de verschillende medische instellingen waar ze had gewerkt, leden van de liefdadigheidsinstellingen die ze had gesteund, en tientallen mensen wier ervaringen in de gezondheidszorg waren verrijkt door haar decennialange vrijwilligerswerk. Onder degenen die echt rouwden, waren mijn familieleden, van wie ik de meesten alleen kende van familiebijeenkomsten. Ze waren gekleed in gepaste rouwkleding en hadden de plechtige uitdrukking op hun gezicht die kenmerkend is voor dergelijke gelegenheden.
Mijn ouders arriveerden met oom James en tante Susan, gevolgd door mijn neven David, Jennifer en Rebecca, samen met hun echtgenoten en kinderen. Ze vormden een besloten groep vooraan in de kerk, in een rustig gesprek over logistieke en praktische zaken die meer leken te gaan over nalatenschapsplanning dan over het eren van oma Victoria’s buitengewone leven en inzet.
De ceremonie zelf was prachtig en volkomen passend om iemand te eren die haar leven heeft gewijd aan de gezondheidszorg en de gemeenschap. Ik werd gevraagd een van de lofredes uit te spreken, waarin ik haar innovaties in de patiëntenzorg, haar begeleiding van jonge verpleegkundigen en haar levenslange inzet om iedereen, ongeacht hun financiële situatie, hoogwaardige zorg te bieden, besprak.
« Victoria Morrison geloofde dat gezondheidszorg een fundamenteel mensenrecht was, geen luxe die alleen was voorbehouden aan degenen die het zich konden veroorloven, » zei ik, terwijl ik uitkeek over de volle zaal. « Door haar carrière en vrijwilligerswerk heeft ze laten zien dat een systematische aanpak van patiëntenzorg gepaard moet gaan met oprecht medeleven en een persoonlijke benadering van de individuele behoeften van elke patiënt. »
Na de dienst gingen we naar de begraafplaats van Restwood, waar oma Victoria naast opa Thomas zou worden begraven in het graf dat ze jaren eerder had uitgekozen, onder een eeuwenoude eik die in elk seizoen een adembenemende natuurlijke schoonheid bood. De uitvaartdienst was korter, maar even betekenisvol, met gebeden, afsluitende lezingen en traditionele ceremoniële gebaren die het einde van een rijk leven markeerden.
Toen de formele ceremonies ten einde liepen en de mensen begonnen te vertrekken, aarzelde ik om te vertrekken. Ik was er niet klaar voor om naar een receptie te gaan waar familieleden een beleefd gesprek voerden en praktische zaken met betrekking tot de administratie bespraken.
Ik had meer tijd nodig om te verwerken dat ik nooit meer hun wijsheid over belangenbehartiging in de gezondheidszorg zou horen, nooit meer in hun keukens zou zitten om experimentele behandelingen te bespreken onder het genot van een kopje thee, en nooit meer hun handgeschreven briefjes vol steun en deskundige kennis zou ontvangen.
Ik zat op een bankje in de buurt en keek toe hoe de begraafplaatsmedewerkers respectvol aan hun werk begonnen en de begrafenis voltooiden. De late middagzon filterde door de wolken en verlichtte het vredige landschap, bezaaid met monumenten ter nagedachtenis aan vorige levens en dierbare herinneringen, met een prachtig licht.
Tijdens deze stille overpeinzing realiseerde ik me dat ik helemaal alleen was.
